Tòa bác đơn kháng án của cựu nghị viên gốc Việt

SYDNEY—Một cựu chính trị gia Úc gốc Việt đã bị tòa từ chối gia hạn thêm thời gian để soạn hồ sơ kháng án. Ông Ngô Cảnh Phương, 55 tuổi, đang bị giam liên quan đến vụ ông John Newman bị ám sát vào năm 1994. Đó là vụ ám sát chính trị đầu tiên trong lịch sử tại nước Úc.

Ngô Cảnh Phương (trái) và John Newman.

Theo tin của AAP hôm thứ Năm, 13-6-2013, ông Phương đã nạp đơn xin tòa cho ông thêm thời gian để nạp đơn tại tòa kháng án hình sự tiểu bang New South Wales. Tòa đã bác đơn của ông Phương.

Vào năm 2001, ông Ngô Cảnh Phương, lúc đó được 43 tuổi, bị kết án tù chung thân vì tội chủ mưu ám sát ông Newman, một đối thủ chính trị của ông Phương. Án mạng xảy ra vào tháng 9, 1994. Lúc đó ông Newman là dân biểu tiểu bang New South Wales, đại diện Cabramatta, một khu vực có đông người Việt Nam và người Á Châu ở thành phố Sydney.

Nạn nhân Newman bị bắn hai phát vào ngực trong lúc đứng phủ khăn che chiếc xe trước garage tại nhà của ông. Dân biểu này đã trở về nhà sau một cuộc họp tại trụ sở của Đảng Lao Động tại địa phương. Ông Phương cũng thuộc đảng này và đã tạo lịch sử sau khi trở thành người Úc gốc Việt đầu tiên đắc cử nghị viên thành phố Fairfield.

Ông Phương bị kết tội lập âm mưu ám sát ông Newman với sự trợ giúp của những kẻ giết mướn. Ông bị xét xử trước tòa ba lần. Vụ xử lần đầu bị hủy bỏ vì một bồi thẩm viên bị sa thải. Trong vụ xử lần thứ nhì, bồi thẩm đoàn không đạt được một phán quyết về cáo trạng sát nhân đối với ông Phương. Sau khi bị tuyên án vào năm 2001, ông Phương bị tòa bác đơn kháng án vào năm 2003.

Theo bách khoa tự điển Wikipedia, ông Ngô Cảnh Phương vượt biển thoát khỏi Việt Nam vào đầu năm 1981 và được tị nạn tại Úc năm 1982. Tháng 10, 1987, ông trở thành người Việt Nam đầu tiên tham gia chính trị địa phương qua sự việc đắc cử chức nghị viên thành phố Fairfield. Năm 1990 ông trở thành phó thị trưởng của Fairfield. Trong thời gian này ông lập một cơ sở truyền thông, làm chủ câu lạc bộ Mekong Club.

Sau mấy năm thành công đáng kể, năm 1991 sự nghiệp chính trị cũng như kinh doanh của ông Phương bước qua một khúc quanh xấu. Trong vai trò độc lập, ông tranh cử với ông John Newman để giành ghế dân biểu khu vực Cabramatta. Ông Phương đã thất cử.

Ông Newman đã giữ chức nghị viên Fairfield từ năm 1977 và nổi tiếng là người luôn tranh đấu chống băng đảng gốc Á Châu. Trong nhiều năm Cabramatta đã gây ấn tượng là trung tâm của tội ác và ma túy của nước Úc. Ông Newman đã tố cáo câu lạc bộ Mekong Club là nơi rửa tiền cho các băng đảng gốc Á Châu.

Dư luận Úc đã rúng động khi hay tin Dân Biểu John Newman bị ám sát đầu tháng Chín 1994. Vài ngày sau, cảnh sát đã bắt Trần Minh Trí, 21 tuổi, người cầm đầu băng đảng 5T từ năm 14 tuổi. Trí bị xem là nghi can số một vì những tin đồn trong cộng đồng cho biết Trí có quan hệ với ông Ngô Cảnh Phương. Đến tháng Tám 1995, Trí bị ám sát. Trong ngày đám tang của Trí, hầu hết các cửa tiệm của người Á Châu tại Cabramatta đều đóng cửa nhằm bày tỏ sự tôn trong. Những cơ sở thương mại cũng đóng cửa tương tự trong ngày đám tang của ông Newman.

Sau mấy năm điều tra và thu thập chứng cớ, đến năm 1998 nhà chức trách mới quyết định bắt ông Phương. Ông bị kết tội vào cuối tháng Sáu 2001.