Trái cây của Việt Nam từ nhà vườn ra chợ Mỹ

Chị bán bưởi trước khu Century, một trung tâm mua bán người Việt Nam, ở San Jose

Thanh long người Việt trồng ở Los Angeles

Trái cây nhiệt đới kiểu Việt Nam được rất nhiều người Việt định cư ở Mỹ trồng ngày một nhiều hơn và hiệu quả hơn. Dù là trồng với mục đích để cả gia đình, họ hàng ăn, nhưng vẫn không hết. Vì nhà nhà đều trồng trái cây, trồng rau kiểu Việt, nên từ đó chợ Việt Nam cũng đầy các món rau quả do người Việt mang ra bán cho các chợ, các cửa hàng bán trái cây ở những nơi có cộng đồng người Việt sinh sống, nhất là ở tiểu bang California, mà nổi bật là ở miền Nam Cali. Vào mùa, các chợ Việt Nam, thậm chí những chợ Mỹ, bán đầy trái cây Việt, rau Việt. Cũng có không ít người bán lẻ với “gánh hàng” như ở Việt Nam. Nhưng ở Mỹ thì có khác, trái cây được bày bán trong cốp xe hơi, hay trên một xe truck, đậu những nơi có người Việt qua lại nhiều để bán.


Trái cây trong các chợ Việt

Đến trung tâm người Việt ở thành phố San Jose (khu Century), nơi cũng gần giống như Phước Lộc Thọ của vùng Little Sài Gòn ở miền Nam Cali, người ta nhận thấy ngay sự nhộn nhịp, mua bán tấp nập. Tại một bãi đậu xe rộng lớn, chị T. và chị H. mỗi người lái một chiếc xe, trên để nhiều loại trái cây nào là mít, ổi, bưởi, chôm chôm, lựu, táo, hồng, thanh long. Một số chất trên kệ, một số để bên lề xi măng, và một số lớn để sau cốp xe, rồi họ đứng bán hàng. Vậy mà hết nhóm người này đến mua lại có người khác đậu xe lại nhờ lấy giùm vài khay mít, chục ổi…

Bán như vậy mà hai chị đã trở thành sạp trái cây lưu động cả 5, 6 năm nay tại thành phố San Jose này. Chị T. cho biết: “Trước đây thì phần lớn nguồn trái cây phải đi mua từ các vựa lớn, nhưng vài năm gần đây nguồn trái cây trong cộng đồng người Việt khá nhiều, nên chúng tôi cũng có mối để mua hàng từ những gia đình Việt Nam. Họ trồng chính yếu để ăn, để thưởng thức kiểu vườn cây Việt Nam ngay trên xứ Mỹ. Nhưng rồi ăn không hết phải bán, và họ trở thành chuyên nghiệp hơn trong việc trồng nhiều loại giống cây Việt Nam”.



Chị bán trái cây ngon

Chị M.P. cứ vào dịp Tết thì mang bưởi ra chợ chính trong khu người Việt bán. Bưởi chất đầy sạp vàng bóng, ai ra vào nhà lồng chính khu Century ở San Jose cũng ghé đến xem và hỏi han giống bưởi ấy từ đâu, ngọt không, dễ trồng không?



Tiệm Trái Cây Ngon

Trở về miền Nam Cali, một lần chúng tôi vào ăn Phở 86 trong khu Les chuyển tiền về Việt Nam, thấy vài chị đến một chiếc xe đang mở cốp sẵn, nhìn ngó chỉ trỏ, thấy là lạ, tôi đến xem quả là thú vị, trong cốp xe trưng bày nào mít, thanh long, chôm chôm, táo tàu... Đối với tôi thì thấy lạ, nhưng đối với mấy chị chuyện ấy quá quen thuộc. Cô M.T. cho biết: “Anh ơi, bả là mối quen bán trái cây cho tụi em ở đây đó, không chỉ có một người đâu mà có đến mấy người bán, có người bán xôi, giò chả, bánh chuối, bánh bao, bánh bèo… Giờ kiểu bán này thịnh hành trong cộng đồng người Việt mình ở Mỹ lắm”.

Cứ như thế, mỗi ngày người bán đến vựa trái cây mua trái cây rồi vô thành từng bao, cắt tỉa gọn đẹp để bán trong cộng đồng người Việt ở Quận Cam này. Chị bán hàng nói: “Có lúc đi trên đường, thấy nhà người Việt có trồng chuối, trồng táo, hồng, thanh long, tôi đến hỏi mua để đi bán lại kiếm lời”. Không ít người Việt trồng thanh long cả chục trụ, đến lúc ra trái ăn không kịp nên cũng mang đến các chợ Việt hay cửa tiệm bán trái cây để bán. Phong trào ấy đã khiến cho miền Nam Cali cũng giống như miền Nam Việt Nam, trái cây phong phú rợp chợ. Từ đó, giá cả trái cây cũng rẻ hơn rất nhiều so với trước đây, và ai cũng có thể mua ăn được. So với trước đây, trái cây nhiệt đới phần lớn nhập cảng từ nơi khác về, giá rất đắt. Nếu so với giá cả trước đây ở Việt Nam thì quá cao nên cũng ít người ăn, có người còn bảo thà nhịn ăn để giành tiền về Việt Nam ăn mấy loại trái cây mình thích cho đã.


Sạp bán dưa gang ở tiệm trái cây Mai Anh trên phố Bolsa


Tiệm Trái Cây Miền Tây


Một cửa tiệm bán trái cây góc Moran và Bolsa


Một cửa hiệu trái cây trong khu chợ ABC

Vào khu chợ ABC trên phố Bolsa, rất nhiều cửa tiệm bán trái cây. Nhìn lên những bảng hiệu là thấy rất quen thuộc, gần gũi với người Việt Nam từ khi nào: Trái Cây Ngon, Trái Cây Miền Tây… chuối xiêm treo lủng lẳng, chôm chôm, bòn bon, mít, ổi, mận thanh long, sầu riêng, măng cụt, xoài, bưởi, cóc, táo tàu, cam, quýt, tắc… Cách bán cũng theo kiểu Việt Nam và tiệm trái cây nào cũng bán kèm theo hoa kiểng, cây rau vườn đủ loại, tiện lợi cho khách hàng, cứ vào đây mua trái cây, thì cũng có thể mua hoa, mua nhang đèn, mua cây giống, rau giống về trồng… Từ đây đến Tết cũng là lúc trái cây ngày một nhiều hơn và rẻ hơn, mà không đâu có thể có giá thấp bằng những loại trái cây nhiệt đới, rau quả tại miền Nam Cali.


Hai chị bán trái cây ở bãi đậu xe ở khu Century, San Jose - ảnh: Thomas Trương/Viễn Đông


Chị bán trái cây trong cốp xe ở khu “Les gởi tiền Lẹ” trên đường Brookhurst