Tranh luận giữa hai ứng viên phó tổng thống

Phó Tổng thống Joe Biden của đảng Dân chủ và ứng cử viên phó tổng thống Paul Ryan của đảng Cộng Hòa đã tham gia một cuộc tranh luận nhiều lúc rất gay gắt tối qua về cách thức Tổng thống Barack Obama hay ông Mitt Romney sẽ lãnh đạo quốc gia sau cuộc bầu cử ngày 6 tháng 11.

Trước khi diễn ra cuộc tranh luận, các chuyên gia phân tích đã nói công việc của ông Biden là làm những gì mà Tổng thống Obama đã không làm được để chống lại ông Mitt Romney của đảng Cộng Hòa trong cuộc tranh luận đầu tiên – đó là đánh mạnh và đáp mạnh trước các lập trường mà ông Ryan đề ra.

Trong cuộc tranh luận đầu tiên ở cấp toàn quốc, nhiệm vụ của ông Ryan là bênh vực các đề nghị cần thiết phải tinh giản chính phủ liên bang và thực hiện những thay đổi cơ bản các chương trình như Medicare và An sinh xã hội là hợp lý.

Chính sách đối ngoại đã dẫn đầu cuộc tranh luận. Ðược hỏi liệu việc sát hại Ðại sứ Hoa Kỳ và 3 người Mỹ khác ở Benghazi bên Libya có phải là một “thất bại ê chề về tình báo” hay không, ông Biden gọi sự việc xảy ra là một thảm kịch và bênh vực cách đáp ứng của chính phủ.

Ông Biden nói: “Chúng tôi sẽ truy tìm và đưa ra trước công lý những kẻ đã làm việc này và thứ hai chúng tôi sẽ đi tìm nguyên do sâu xa và cho dù các sự kiện sẽ dẫn chúng tôi đến đâu hoặc đưa chúng tôi đến đâu, thì chúng tôi cũng sẽ khẳng định với công chúng Mỹ rằng bất kỳ lỗi lầm nào đã phạm sẽ không tái diễn nữa.”

Ông Ryan chống lại những lời giải thích ban đầu của chính quyền Obama rằng vụ tấn công ở Benghazi có liên hệ với một cuốn video bài đạo Hồi và nêu vấn đề vì sao an ninh tại Lãnh sự quán Hoa Kỳ lại khiếm khuyết.

Ông Ryan lập luận: “Ðại sứ của chúng ta ở Paris thì có một toán thủy quân lục chiến bảo vệ. Phải chăng chúng ta cũng phải có một toán thủy quân lục chiến để bảo vệ đại sứ của chúng ta ở Benghazi, một nơi mà chúng tôi đã biết là có một tổ al-Qaida có vũ trang?”

Ông Biden và ông Ryan cũng tranh cãi về cách thức Tổng thống Obama đáp lại vụ khủng hoảng ở Syria, chương trình hạt nhân của Iran, và thời biểu định ra cho việc chấm dứt vai trò tác chiến của Hoa Kỳ tại Afghanistan.

Ông Ryan lập lại lời khẳng định rằng việc triệt thoái lực lượng tăng viện ra khỏi Afghanistan là một hành động được tính toán thời điểm vì động cơ chính trị của Tổng thống Obama, gây nguy cơ cho các thắng lợi về an ninh. Ông Biden đã phản bác mạnh:

Ông Ryan nói rằng điều chúng ta không muốn làm là dành lý do cho các đồng minh của chúng ta bớt tin tưởng chúng ta hơn, và làm cho kẻ thù của chúng ta táo bạo hơn trong việc đề kháng và chờ chúng ta rút đi để nắm toàn quyền kiểm soát. Ông Biden cho lời khẳng định đó là lạ lùng bởi vì có 49 nước đồng minh, ông nhấn mạnh đến con số 49 nước đồng minh đã nói sẽ rút ra vào năm 2014, và giao toàn bộ trách nhiệm cho phía Afghanistan.

Ông Biden bênh vực sách lược về Syria của Tổng thống Obama và gọi tình hình ở đó cơ bản khác hẳng tình hình ở Libya, nơi hành động quân sự của Hoa Kỳ và các đồng minh đã tăng tốc sự sụp đổ của Moammar Gadhafi. Ông Biden nói ông Romney đã tránh né những chi tiết cụ thể về cách thức ông sẽ xử lý Syria như thế nào.

Ông Biden nói: “Mỗi lần ông thống đốc được hỏi về cách thức ông sẽ đáp ứng với vấn đề này thì ông đáp với nhiều ngôn từ, nhưng khi bị thúc ép thì ông nói rằng ông sẽ không làm gì khác hơn là chúng tôi đang làm ngay bây giờ. Họ có đề nghị đưa bộ binh Mỹ đến thực địa hay không, đưa máy bay Mỹ vào không phận Syria hay không, có phải đó là điều họ đề xuất hay không, nếu đúng thì họ phải nói cho rõ như thế.”

Ông Ryan phủ nhận việc ông Romney đề nghị đưa bộ binh vào, nhưng chống đối cách thức Tổng thống Obama xử lý cuộc khủng hoảng.

Ông Ryan nói: “Tình hình này càng kéo dài thì các nhóm như al-Qaida càng kéo vào. Chúng ta đã có thể nhận diện một cách dễ dàng Ðạo quân Giải phóng Syria, các chiến binh của tự do, hợp tác với các đồng minh của chúng ta, phía Thổ Nhĩ Kỳ, phía Qatar, Ả Rập Sê-út, giá như chúng ta có một kế hoạch hay hơn lúc khởi đầu, là hợp tác với các đồng minh của chúng ta.”

Hai ông Biden và Ryan cũng xung đột về các vấn đề quốc nội, trong đó có tình trạng thất nghiệp, các kế hoạch thuế của ông Romney mà ông Biden cho là thiên vị người giàu, và các kế hoạch của ông Romney đòi cải biến chương trình Medicare của chính phủ.

Ông Ryan nói Tổng thống Obama đã thất bại không tạo được công ăn việc làm. Ông Biden chống lại vai trò của ông Ryan tại Hạ viện và nói các lá phiếu của ông đã góp phần đưa đến tình hình kinh tế hiện tại.

Cả hai ban vận động đều nhận là mình thắng cuộc tranh luận hôm qua. Những người phát ngôn thuộc ban vận động của ông Romney nói rằng ông Ryan đã thành công trong việc vẽ ra một hình ảnh về một tương lai kinh tế tốt đẹp hơn cho người Mỹ. Ban vận động của ông Obama thì nói ông Ryan đã không bênh vực được “các kế hoạch yếu kém.”

Tổng thống Obam đã xem cuộc tranh luận trên máy bay Air Force One vào lúc ông trở lại Washington sau một ngày đi vận động ở tiểu bang Florida.

Sau điều mà ông thừa nhận là thành tích yếu của mình trong cuộc tranh luận đầu tiên, các giới chức trong ban vận động đã không để một sơ hở nào phó mặc cho may rủi trước cuộc tranh luận thứ nhì vào thứ ba tới tại trường Ðại học Hofstra ở New York.

Ngày mai, ông Obama sẽ lên đường đi Williamsburg trong tiểu bang Virginia, nơi ông sẽ dành 3 ngày với các cố vấn để chuẩn bị cho cuộc tranh luận sắp tới.

Cuộc chạy đua vào chức Tổng thống đã trở nên sát nút nhiều hơn với ông Romney giành được lợi thế ở một số tiểu bang chiến trường then chốt, và một số cuộc thăm dò cho thấy ông dẫn trước tổng thống Obama trên toàn quốc.

Nhưng các giới chức trong ban vận động của ông Obama nói họ vẫn luôn dự trù cuộc chạy đua sẽ rất xít xao ở thời điểm này, chưa đầy 4 tuần trước ngày bầu cử.